Η εφαρμογή της νομοθεσίας σε ζητήματα άρσης του απορρήτου στις ηλεκτρονικές επικοινωνίες

Abstract

Αντικείμενο του παρόντος πονήματος θα αποτελέσει, κατά κύριο λόγο, η ερμηνεία του άρθρου 19 παρ. 1 εδ. α΄ Σ, δυνάμει του οποίου προστατεύεται το απόρρητο των επιστολών και της ελεύθερης ανταπόκρισης ή επικοινωνίας με οποιονδήποτε άλλο τρόπο, στο γενικότερο όμως πλαίσιο των νέων τεχνολογιών και ιδίως στο τομέα των ηλεκτρονικών επικοινωνιών. Θα εξετάσουμε, περαιτέρω, το μείζονος σημασίας θέμα των περιορισμών που υφίσταται το επικοινωνιακό απόρρητο από το άρθρο 19 παρ. 1 εδ β’ Σ, στο οποίο εμπεριέχεται ειδική επιφύλαξη νόμου, με την οποία ο συντακτικός νομοθέτης αναθέτει στον κοινό νομοθέτη το έργο να θεσπίσει τις εγγυήσεις υπό τι οποίες η δικαστική αρχή θα μπορεί να διατάξει την άρση του απορρήτου για λόγους εθνικής ασφάλειας ή για τη διακρίβωση ιδιαίτερα σοβαρών εγκλημάτων. Θα μας απασχολήσει, ακόμη, το αμφιλεγόμενο ζήτημα της ένταξης ή μη των εξωτερικών στοιχείων της επικοινωνίας στην προστατευτική σφαίρα του απορρήτου, εστιάζοντας στις υπ’ αριθμ. 9/2009, 12/2009, 9/2011 γνωμοδοτήσεις της Εισαγγελίας του Αρείου Πάγου, με τις οποίες η τελευταία, σε μία conta legem ερμηνεία, αποφαίνεται ότι το απόρρητο αφορά μόνο το περιεχόμενο της επικοινωνίας, και ως εκ τούτου, η χορήγηση πληροφοριών που αφορούν τα εξωτερικά στοιχεία της επικοινωνίας δεν εμπίπτει στην προστασία του άρθρου 19 του Συντάγματος και συνακόλουθα στις διαδικασίες άρσεως του απορρήτου κατά το Ν. 2225/1994 (ΦΕΚ Ά 121/20–07-1994). Τέλος, θα αποκαλύψουμε κάποιες από τις πτυχές της ευθείας σύγκρουσης των ανωτέρω γνωμοδοτήσεων με την εθνική νομοθεσία, μέρος της νομολογίας και το σύνολο σχεδόν της θεωρίας.

The subject of this essay will mainly be the interpretation of the article 19 par. 1 of ed. a΄ Constitution, under which the secrecy of letters and free correspondence or communication is protected, specifically in the electronic communications sector. Furthermore, special reference will be made to the restrictions on the right to confidentiality of communications, which can be side-stepped only for very specific cases (national security and very limited number of felonies). We will also attend to the controversial issue of the accession or not of the non – content data of the communication in the protective sphere of secrecy, according to the 9/2009, 12/2009 and 9/2011 Opinions of the Public Prosecutor’s office of the Greek Supreme Court. Finally, we will disclose some of the aspects of direct conflict between the above Opinions and national legislation, part of the case law and virtually the whole of the theory.